Vraag 9: ELP-winnaar?
Wat een leuke vraag weer. Ik heb drie van de vier shortlistboeken gelezen en natuurlijk heb ik er veel over nagedacht. Welk boek gaf mij het meeste leesplezier, welke vond ik het meest verrassend, welke heeft mij aan het denken gezet? Snap ik dat het boek op de shortlist staat?
Het eerste boek dat ik van de shortlist las was Helder van Carys Davies. Dit was een klein en compact verhaal, maar met een prachtige poëtische schrijfstijl. Met veel gevoel voor menselijkheid roept Davies een eilandbewoner op die in zijn eentje is overgebleven op een eiland ver van de kust van Schotland, vlakbij Noorwegen. Het is 1843 en de predikant John Ferguson gaat in opdracht van een grootgrondbezitter deze laatste man, Ivar, proberen te overreden het eiland te verlaten. In korte hoofdstukken wordt de ontmoeting en de daarop volgende (verrassende) relatie van de twee mannen beschreven. De taal speelt daarin een bijzondere en centrale rol. De mannen spreken ieder hun eigen taal en verdiepen zich in de taal van de ander, puur om contact te kunnen maken. Ik heb intens genoten van dit fijne verhaal waar zowel taal als natuur een hele grote rol krijgen.
Het tweede boek dat ik las was dit leescubboek Rechter tussen twee vuren van Ivan Klima. Dit boek was meteen de dikste van de drie. Niet alleen qua formaat, maar ook qua inhoud. Het is een bomvol boek waarin zoveel gebeurd dankzij alle noodzakelijke flashbacks. Er waren momenten in het verhaal dat ik lekker ontspannen kon lezen en momenten dat ik echt weer even moest opletten (en aan het werk moest). Het is knap dat het boek van Klima, dat al bijna 50 jaar oud is, nog steeds zo actueel is. Ik werd aan het denken gezet en het beangstigde mij op momenten. Dat is knap gedaan.
Het derde boek dat ik las was Slechte gewoontes van Alana S. Portero. Portero nam mij mee door de straten van Madrid en in de huizen van arbeiders en poetsvrouwen en cafés, in luide voetbalstadions, in gay bars en achterafsteegjes. Met veel liefde brengt zij een ode aan de transvrouwen van vroeger en nu, aan stoere lesbiennes en aan de families die zij onderweg creëren om alledaagse hardheid te overleven. Ik heb denk ik één keer eerder een boek gelezen over transvrouwen, maar ik kwam daar met mijn gevoel niet genoeg dichtbij. In Slechte gewoontes voelde ik de pijn, de angst maar ook de dromen van deze vrouwen.
Het enige boek dat ik niet gelezen heb is Ik gaf je ogen en je keek in de duisternis.
Kortom, ik ben over alle drie de door mij gelezen boeken enthousiast, maar ik heb alleen Helder vijf sterren gegeven. Bij Slechte gewoontes heb ik er kort over getwijfeld. Mijn voorkeur is dus duidelijk, maar ik vind dat ze alledrie op hun manier in aanmerking mogen komen voor deze prijs. Helder omdat het zo fijn intiem is (daar houd ik erg van), Rechter tussen twee vuren omdat het nog zo actueel is en Slechte gewoontes omdat het een stem geeft aan transvrouwen die te vaak niet gehoord worden.
