Boeken en lezers zijn een perfect match. Daar mag niets of niemand tussenkomen. Wie een boek in de ban doet, maakt er een politieke twistappel van en ontneemt lezers hun vrijheid. Eigenlijk zijn we hier in de Hebban community altijd wel in de ban van boeken, maar straks in oktober even wat meer. Als support voor de Banned Books Week in de Verenigde Staten gaan we gecensureerde boeken uit de ban halen. Door ze te lezen. We starten op 5 oktober. Doe je mee?
Eerder dit jaar hebben we de Verboden vruchten in onze boekenkasten gelokaliseerd. Toen ontdekten we dat in 29 staten van de Land of the Free meer dan 10.000 keer boeken in de ban gedaan zijn, meer dan 4000 unieke titels. Vaak gaat het om de manier waarop thema’s en personages van kleur (44%) of lhbtqia+ (39%) beschreven zijn. Maar ook magische elementen worden niet overal geduld. Wie de lijst van PEN America bekijkt, ontdekt al snel dat het eigenlijk om een ratjetoe aan titels gaat.
Not so funfact: boekverbranding is voor sommigen nog altijd dé oplossing om af te rekenen met ongewenste verhalen: soms gaat het om een eenling, soms om een hele geloofsgemeenschap.
Nineteen Minutes van Jody Picoult was vorig jaar het meest gecensureerde boek. Niet eens zozeer omdat het over een school shooting gaat, dat is ok, maar omdat op pagina 313 het woord ‘erection’ staat.
Voor de hele top-10, zie details:
- Nineteen Minutes - Jody Picoult (98 bans)
2. Looking for Alaska - John Green (97)
3. The perks of being a Wallflower - Stephen Chbosky (85)
3. Sold - Patricia McCormick (85)
5. Thirteen Reasons Why - Jay Asher (76)
5. Crank - Ellen Hopkins (76)
7. Identical - Ellen Hopkins (74)
8. The Kite Runner - Khaled Hosseini (73)
9. The Handmaid’s Tale - Margaret Atwood (67)
10. Water for Elephants - Sara Gruen (66)
10. Tricks - Ellen Hopkins (66)
Verboden boeken en censuur zijn helaas van alle tijden en alle landen. En tegelijk niet van deze tijd - voor zover het ooit in de tijd had mogen zijn. Dat vinden PEN America, de American Library Association (ALA) en grassroots-organisatie #Unite Against BooksBans ook. Uit protest tegen de bans en om aandacht voor de leesvrijheid van iedereen te vragen, organiseren ze van 5 tot en met 11 oktober de Banned Books Week. In die week lezen Amerikanen zich naar F-READ-OM door gecensureerde verhalen toch op te pakken.
Het thema is deze keer: Censorship is so 1984! Om de Thought Police uit die klassieker fictief te houden, is opstaan voor leesvrijheid vandaag de dag helaas nodig. Op de barricade hoef je daarvoor niet persé. Het lezen van de gecancelde boeken is al een signaal.
Om onze keuzevrijheid te vieren en dat signaal te laten klinken gaan we meelezen met de Banned Books Week. In de ban van het boek lezen we boeken uit de ban. Om mee te doen lees je één boek dat in de ban is of geweest is. Je kunt onze VS Boeken in de ban lijst als inspiratie gebruiken, op de lange lijst van PEN America iets uitzoeken, of een boek oppakken dat vaak of in het verleden gecensureerd is geweest. Babi Jar van Anatoli Koeznetsov of Leven & Lot van Vasili Grossman bijvoorbeeld passen net zo goed als Nineteen Minutes.
De uitdaging: Lees één boek uít de ban
Challenge-code voor app: PKULG
Wanneer: 15 september tot 1 november
Kick-off: 5 oktober
Gewoon meelezen of in de challenge, allebei is natuurlijk goed. Laat ons weten welk boek je uit de ban gaat lezen. Dat kan hier onder het artikel, in een dm aan Famke of door zelf het boek toe te voegen aan de plank in de app-challenge.
Voor wie meer informatie wil over wat gaande is in de VS: de Amerikaanse koepel van openbare bibliotheken (ALA) geeft in snelle factsheets overzicht. Ook is deze uitleg van Vice News een aanrader. Weliswaar van twee jaar geleden maar helaas nog altijd actueel en met goede maatschappelijke en politieke achtergronden.
Bronnen: PEN America, ALA, NBC News, #Unite Against BookBans, The Guardian, Hebban, Vice News
